Profilowanie osobowości AI: brutalne prawdy, które powinieneś znać

Czy kiedykolwiek miałeś wrażenie, że reklamy w mediach społecznościowych czy sugestie na portalach randkowych znają cię lepiej niż twoi najbliżsi? To nie przypadek. Profilowanie osobowości przez sztuczną inteligencję to dziś nie tylko narzędzie psychometryczne, ale też potężny mechanizm wpływu na nasze codzienne wybory, przekonania, a nawet szanse na pracę. Brutalna prawda jest taka, że im więcej danych zostawiasz w sieci, tym bardziej stajesz się cyfrowym awatarem – składanką algorytmicznych przewidywań, systemem ocenianym przez „czarną skrzynkę”. W tym artykule wbijamy kij w mrowisko: odkrywamy ukryte mechanizmy, największe zagrożenia i zaskakujące zastosowania profilowania osobowości przez AI. Sprawdzisz, czy możesz wygrać z algorytmem – i czy w ogóle warto próbować.

Czym naprawdę jest profilowanie osobowości AI?

Definicja i historia: od testów papierowych do algorytmów

Profilowanie osobowości AI to nie kolejny, modny slogan z branży tech. To proces polegający na analizie i ocenie cech osobowości człowieka na podstawie śladów cyfrowych – od wyników testów psychometrycznych, przez aktywność w mediach społecznościowych, po sposób pisania maili. Historycznie zaczęło się niewinnie: od papierowych testów Myers-Briggs czy Pięcioczynnikowego Modelu Osobowości (Big Five), które miały pomóc zrozumieć, kim jesteśmy. Dziś rolę psychologa przejmują zautomatyzowane algorytmy, wspierane przez uczenie maszynowe, które potrafią wyciągnąć z naszych danych wnioski bardziej szczegółowe niż najbliżsi przyjaciele.

„Algorytmy AI tworzą profile dokładniejsze od rodzinnych opisów – to już nie jest psychologia, to pełna inwigilacja emocjonalna.”
— dr Michał Kosiński, psycholog społeczny [Stanford, 2021]

Kluczowe pojęcia

• Psychometria
  Nauka zajmująca się pomiarem cech osobowości, inteligencji i innych zmiennych psychologicznych. W świecie AI psychometria to gra w zbieranie i interpretację cyfrowych odcisków palców.

• Profilowanie algorytmiczne
  Proces automatycznego tworzenia profili użytkowników na podstawie analizy danych z wielu źródeł – od postów na Facebooku po wyniki ankiet.

• Czarna skrzynka AI
  Określenie na algorytmy, których wewnętrzne działanie jest nieprzejrzyste nawet dla programistów – nikt nie wie, skąd dokładnie biorą się ich decyzje.

Tabela 1: Ewolucja narzędzi profilowania osobowości. Źródło: Opracowanie własne na podstawie [Panoptykon, 2024], [dr Kosiński, 2021]

Jak działa profilowanie osobowości przez sztuczną inteligencję?

Profilowanie osobowości przez AI opiera się na kilku warstwach analizy. Przede wszystkim: zbieraniu danych, ich przetwarzaniu i interpretacji. Algorytmy monitorują każdy twój krok online – lajki, posty, emotikony, czas spędzony na konkretnej stronie. Następnie porównują twoje zachowania z ogromnymi bazami statystycznymi, tworząc twój cyfrowy portret psychologiczny.

Jak przebiega proces?

1. Zbieranie danych cyfrowych: AI rejestruje aktywność w mediach społecznościowych, historię wyszukiwania, zachowania zakupowe.
2. Analiza cech językowych: Algorytm rozpoznaje styl wypowiedzi, używane słowa, a nawet interpunkcję jako wskaźniki cech osobowości.
3. Tworzenie profilu psychometrycznego: System określa poziom otwartości, sumienności, ekstrawersji, ugodowości i neurotyczności.
4. Porównanie z modelami referencyjnymi: Twój profil zestawiany jest z tysiącami innych, aby przewidzieć twoje decyzje i preferencje.
5. Wykorzystanie w praktyce: Wyniki trafiają do systemów rekomendacyjnych, chatbotów, procesów rekrutacyjnych czy mechanizmów personalizacji treści.

Nie ma tu miejsca na przypadek. Każdy klik, każda chwila zawahania – wszystko to jest paliwem dla bezdusznych modeli, których celem jest poznanie cię lepiej, niż sam byś potrafił.

Najczęstsze błędy i mity wokół AI w psychometrii

Wokół profilowania osobowości AI narosło wiele mitów, które skutecznie zamazują granicę między rzeczywistością a technologicznym marketingiem.

• AI jest nieomylna – To mit. Algorytmy tworzą błędne profile, zwłaszcza w oparciu o niepełne lub tendencyjne dane.
• Profilowanie dotyczy wyłącznie reklamy – W rzeczywistości ma wpływ na decyzje kredytowe, zatrudnienie, a nawet diagnozy w służbie zdrowia.
• Możesz ukryć się przed AI – W dobie Big Data nawet pozornie nieistotne dane mogą zostać użyte do profilowania.
• Profilowanie jest anonimowe – Dane rzadko bywają naprawdę anonimowe, a ryzyko deanonimizacji rośnie z każdym rokiem.

„Automatyzacja decyzji eliminuje kontekst i empatię – to niebezpieczne w obszarach wysokiego ryzyka.”
— Norweska Rada Konsumentów, 2023

Za kulisami algorytmów: jak AI buduje Twój profil

Zbieranie danych: co naprawdę wie o Tobie AI?

Wiesz, że AI monitoruje twoje lajki, ale czy zdajesz sobie sprawę, że analizuje także długość czytanych artykułów, częstotliwość kontaktów z określonymi osobami i wybory emoji? Według najnowszych raportów, profilowanie wymaga dziś tysięcy punktów danych – od lokalizacji GPS po wyniki fitness trackera.

Jakie dane zbiera AI w procesie profilowania?

1. Logi aktywności w social media (Facebook, Instagram, TikTok)
2. Historia przeglądanych stron i zakupów online
3. Wyniki testów psychometrycznych z aplikacji i portali
4. Sygnały z urządzeń IoT (inteligentne zegarki, smart home)
5. Analiza sposobu pisania i słownictwa w komunikatorach
6. Dane lokalizacyjne i wzorce poruszania się
7. Zachowania w grach i aplikacjach rozrywkowych

Każdy z tych elementów składa się na wielowarstwowy portret, który staje się twoją cyfrową tożsamością.

Uczenie maszynowe a uprzedzenia algorytmiczne

Uczenie maszynowe pozwala AI na samodzielne wyciąganie wniosków na podstawie ogromnych zbiorów danych. Jednak – jak pokazuje raport Panoptykon z 2024 roku – algorytmy są nie tylko narzędziem, ale i powielaczem społecznych uprzedzeń. Często wzmacniają stereotypy płciowe, narodowościowe czy klasowe.

Tabela 2: Typowe uprzedzenia algorytmiczne w systemach AI. Źródło: Panoptykon, 2024

„AI wzmacnia stereotypy i może prowadzić do dyskryminacji – profilowanie to nie tylko technologia, to problem społeczny.”
— Fundacja Panoptykon, 2024

Czy można oszukać profilowanie AI?

Pytanie, które zadaje sobie każdy świadomy użytkownik: czy można „przechytrzyć” algorytm? Niestety, większość sposobów na oszukanie AI to miejskie legendy, które rzadko mają pokrycie w praktyce.

• Modyfikowanie ustawień prywatności – ogranicza widoczność, ale nie blokuje zbierania danych przez aplikacje.
• Fejkowanie zachowań online – np. celowe polubienia losowych treści – może wpłynąć na algorytm, ale tylko tymczasowo.
• Używanie VPN i blokowania cookies – utrudnia identyfikację, lecz AI coraz lepiej radzi sobie z rozpoznawaniem użytkowników po innych sygnałach.
• „Ciche” konta i nieaktywność – nawet minimalna aktywność pozostawia ślady, które AI potrafi zinterpretować.

Prawda jest brutalna: w 2024 roku całkowita ochrona przed profilowaniem AI to mrzonka. Kluczem staje się świadome zarządzanie tym, co i gdzie publikujesz.

Zastosowania profilowania osobowości AI w codziennym życiu

Rekrutacja, HR i selekcja pracowników

Profilowanie osobowości AI zrewolucjonizowało proces rekrutacji. Chatboty analizujące odpowiedzi kandydatów, testy psychometryczne online, a nawet analiza mimiki w trakcie wideorozmowy – to już chleb powszedni w największych korporacjach. Według raportu rp.pl z 2024 roku, aż 70% firm planuje wdrożenie AI do profilowania kandydatów.

1. Kandydat wypełnia test psychometryczny online.
2. AI analizuje odpowiedzi, styl komunikacji oraz dodatkowe sygnały (np. ekspresja twarzy).
3. Tworzony jest automatyczny profil osobowościowy.
4. System porównuje profil kandydata z wymaganiami stanowiska.
5. Generowana jest krótsza lista kandydatów do rozmów kwalifikacyjnych.

Case study:
W 2023 roku międzynarodowa korporacja z branży finansowej wdrożyła AI do preselekcji kandydatów. Efekt? Skrócenie procesu rekrutacji o 40%, ale też fala krytyki – profilowanie AI odrzuciło kilkunastu wysoko wykwalifikowanych kandydatów na podstawie błędnych założeń algorytmu.

Randki, media społecznościowe i personalizacja treści

Czy Tinder wie o tobie więcej niż twoja była? Bardzo możliwe. Profilowanie AI w serwisach randkowych i social media opiera się na analizie zachowań, preferencji i nawet emocjonalnych reakcji. Personalizacja treści osiągnęła nowy poziom – AI selekcjonuje nie tylko reklamy, ale i newsy, rekomendacje znajomych czy potencjalne pary.

Tabela 3: Przykłady wykorzystania AI do personalizacji w aplikacjach. Źródło: Opracowanie własne na podstawie [iexpress.pl], [AI Act, 2024]

Marketing, sprzedaż i manipulacja konsumentem

Profilowanie osobowości AI to eldoradło dla marketerów. Algorytmy przewidują, czy lubisz wyprzedaże, czy wolisz ekskluzywne oferty. Działają na pograniczu psychologii i manipulacji – personalizują komunikaty, rekomendacje i ceny.

• Targetowanie reklam w oparciu o analizę osobowości (np. ekstrawertycy vs. introwertycy)
• Dynamiczne dopasowanie cen (tzw. dynamic pricing)
• Wykorzystanie profili do projektowania kampanii wirusowych
• Tworzenie „lookalike audiences” – grup podobnych do twojego profilu, by rozszerzać zasięgi

„AI może manipulować zachowaniem użytkowników, wpływając na decyzje w szkodliwy sposób.”
— AI Act, 2024

Mroczne strony: zagrożenia i kontrowersje wokół AI

Prywatność kontra personalizacja: gdzie przebiega granica?

Wielu użytkowników nie zdaje sobie sprawy, że za wygodą personalizacji kryją się poważne zagrożenia dla prywatności. W imię „lepszych doświadczeń” oddajemy dostęp do najbardziej intymnych danych – preferencji, poglądów, emocji.

• Zbieranie i przechowywanie danych osobowych przez firmy trzecie
• Możliwość deanonimizacji profili na podstawie wielu źródeł danych
• Brak kontroli nad tym, kto i w jakim celu wykorzystuje zebrane informacje
• Ryzyko powstania „baniek informacyjnych” i ograniczenia różnorodności treści

Według ekspertów Panoptykonu, granica między personalizacją a naruszeniem prywatności jest dziś niebezpiecznie cienka.

Przypadki nadużyć i głośne porażki

Brutalne porażki systemów profilowania AI nie są rzadkością. Od rekrutacyjnych chatbotów eliminujących kobiety z listy kandydatów, po systemy scoringowe odmawiające kredytów mniejszościom etnicznym.

Tabela 4: Najbardziej kontrowersyjne przypadki nadużyć AI. Źródło: Opracowanie własne na podstawie [Norweska Rada Konsumentów, 2023], [Panoptykon, 2024]

Case study:
W 2022 r. amerykański bank wdrożył algorytm do scoringu kredytowego. W efekcie osoby z niektórych dzielnic automatycznie otrzymywały niższe oceny wiarygodności – tylko dlatego, że mieszkały w regionie o innym profilu społeczno-demograficznym. Sprawa zakończyła się pozwem i publiczną dyskusją o uprzedzeniach AI.

Etyka, prawo i przyszłość regulacji AI

Prawo nie nadąża za technologicznym sprintem. W wielu krajach wciąż brakuje jasnych regulacji dotyczących profilowania AI, a luka prawna to raj dla dużych korporacji.

• Brak obowiązku informowania o profilowaniu w wielu branżach
• Skomplikowane procedury składania reklamacji na decyzje algorytmiczne
• Niska skuteczność mechanizmów audytu i kontroli
• Różnice w podejściu między UE (AI Act) a Stanami Zjednoczonymi i Azją

„Prawo nie nadąża za rozwojem AI, powstają luki w ochronie użytkowników.”
— rp.pl, 2024

Jak rozpoznać, że jesteś profilowany przez AI?

Sygnały ostrzegawcze i red flags

Wiesz, że AI cię profiluje, gdy:

• Dostajesz „dziwnie trafne” reklamy, zanim o czymś pomyślisz na głos
• Zmieniasz zainteresowania, a twoje feedy automatycznie się dostosowują
• Otrzymujesz oferty pracy, które pasują do twojego stylu życia, a nie wykształcenia
• Po rozmowie na określony temat dostajesz reklamy powiązane z tą rozmową (nawet jeśli nigdzie o tym nie pisałeś)
• Masz wrażenie, że twoja prywatność się kurczy z każdym kolejnym kliknięciem

Nie ignoruj tych sygnałów – to cyfrowe czerwone flagi, że twój profil jest stale aktualizowany, a twoje wybory podlegają algorytmicznemu wpływowi.

Co robić, gdy AI się myli?

1. Zidentyfikuj błąd – np. otrzymujesz niedopasowane rekomendacje lub oferty.
2. Sprawdź, jakie dane zebrał o tobie dany serwis (często w ustawieniach prywatności).
3. Wyczyść historię aktywności i cookies, jeśli to możliwe.
4. Skontaktuj się z administratorem serwisu i poproś o korektę profilu.
5. Rozważ zmianę ustawień prywatności lub korzystanie z alternatywnych platform.

Case study:
Użytkownik portalu randkowego otrzymywał wyłącznie oferty osób o zupełnie innych zainteresowaniach niż deklarował. Po weryfikacji okazało się, że AI przypisało mu błędne cechy osobowości na podstawie lajków sprzed kilku lat. Korekta profilu wymagała wielokrotnego kontaktu z działem wsparcia i wyczyszczenia historii aktywności.

Jak chronić swoją osobowość online?

• Ogranicz wolumen danych udostępnianych publicznie
• Korzystaj z narzędzi do zarządzania prywatnością, takich jak DuckDuckGo czy Ghostery
• Cyklicznie sprawdzaj i aktualizuj ustawienia prywatności w aplikacjach
• Uważnie czytaj zgody na przetwarzanie danych osobowych i profilowanie
• Rozważ użycie pseudonimów i oddzielnych kont do różnych celów

Tabela 5: Wybrane metody ochrony przed profilowaniem AI. Źródło: Opracowanie własne na podstawie [Panoptykon, 2024]

Porównanie: AI vs. człowiek w profilowaniu osobowości

Siła algorytmów kontra intuicja ludzka

AI potrafi analizować tysiące danych w sekundę, ale czy to czyni ją lepszą od człowieka w ocenie osobowości? Według badań dr. Michała Kosińskiego, algorytmy na podstawie śladów cyfrowych potrafią określić cechy osobowości użytkownika z dokładnością przewyższającą najbliższych znajomych. Jednak brak kontekstu, empatii i niuansów sprawia, że decyzje AI bywają odhumanizowane.

„AI potrafi stworzyć profil dokładniejszy niż bliscy użytkownika – to rewolucja, której nie da się zatrzymać.”
— dr Michał Kosiński, Stanford, 2021

Gdzie AI wciąż przegrywa z człowiekiem?

• Interpretacja niuansów kulturowych i społecznych
• Rozpoznawanie ironii, sarkazmu, żartów
• Reagowanie na nietypowe sytuacje lub wyjątki
• Zdolność do okazywania empatii i współczucia

Człowiek wciąż wygrywa tam, gdzie liczy się kontekst, relacja i głębia emocji.

Przyszłość współpracy człowieka z AI

1. AI wspiera ludzi w analizie dużych ilości danych.
2. Człowiek dokonuje ostatecznej interpretacji i weryfikacji wyników.
3. Hybrydowe modele decyzyjne łączą algorytmy z intuicją i doświadczeniem ekspertów.
4. Organizacje wdrażają mechanizmy „human-in-the-loop”, by ograniczyć błędy i nadużycia AI.

Case study:
W firmie doradczej wdrożono system, w którym rekrutacyjne rekomendacje AI muszą być zatwierdzane przez menedżera. Pozwoliło to wyeliminować błędy algorytmu i poprawić satysfakcję kandydatów.

Profilowanie osobowości AI w Polsce i na świecie

Polski rynek: wyzwania i specyfika wdrożeń

Polski rynek profilowania osobowości AI rozwija się dynamicznie, ale napotyka na szereg barier – od regulacji prawnych po nieufność społeczną.

Tabela 6: Specyfika polskiego rynku AI w psychometrii. Źródło: Opracowanie własne na podstawie [rp.pl, 2024]

Różnice kulturowe w akceptacji AI

• W Europie dominuje podejście ostrożne, skupione na ochronie danych osobowych
• W USA przeważa pragmatyzm i szybka komercjalizacja nowych technologii
• W Azji szybkie wdrożenia, ale niewielki nacisk na transparentność
• W krajach rozwijających się – obawy przed zwiększeniem nierówności

„Akceptacja AI to nie tylko kwestia technologii, ale także kultury, polityki i historii.”
— Ilustracyjne podsumowanie analizy branżowej

Inspiracje i zagrożenia z zagranicy

• Wzrost popularności scoringu kredytowego opartego o AI w Chinach i Indiach
• Zakaz systemów oceny ryzyka przestępczości w UE, podczas gdy są one testowane w USA
• Rozwój systemów rozpoznawania emocji w terapii i sprzedaży w Wielkiej Brytanii i Niemczech

Case study:
Brytyjska firma wdrożyła AI do analizy komunikacji niewerbalnej w terapii online. Efekt? Szybka poprawa skuteczności diagnozy, ale jednocześnie kontrowersje dotyczące prywatności pacjentów.

Praktyczny przewodnik: jak świadomie korzystać z profilowania AI

Checklist: czy AI dobrze Cię rozumie?

• Czy regularnie przeglądasz i aktualizujesz swoje ustawienia prywatności?
• Czy masz kontrolę nad tym, jakie dane udostępniasz aplikacjom?
• Czy wiesz, kto i w jakim celu używa twoich danych?
• Czy otrzymujesz trafne rekomendacje, czy raczej są one nietrafione?
• Czy masz możliwość korekty swojego profilu online?

Najczęstsze błędy przy wdrażaniu AI w firmie

1. Brak wyraźnej zgody użytkowników na profilowanie
2. Użycie nieprzejrzystych algorytmów – brak możliwości wyjaśnienia decyzji
3. Ignorowanie aspektów etycznych i różnorodności danych
4. Brak szkoleń dla pracowników korzystających z AI
5. Zbyt duża wiara w nieomylność technologii

„Zbyt często zapominamy, że AI to narzędzie – nie sędzia ostateczny. Człowiek musi pozostać w centrum procesu decyzyjnego.”
— Illustrative, branżowy głos ekspercki

Gdzie szukać wiarygodnych zasobów i wsparcia?

• Organizacje pozarządowe zajmujące się ochroną prywatności (np. Panoptykon, Fundacja ePaństwo)
• Eksperckie portale branżowe, takie jak ktokolwiek.ai
• Raporty instytucji unijnych (np. AI Act)
• Badania naukowe dostępne w Google Scholar i JSTOR
• Wyczerpujące przewodniki praktyczne od UODO i GIODO

Co dalej? Przyszłość profilowania osobowości przez AI

Nowe trendy i technologie na horyzoncie

• Systemy rozpoznawania emocji w czasie rzeczywistym
• Wzrost popularności deepfake’ów i ich wpływ na wiarygodność profili
• Rozwój narzędzi do samodzielnej korekty profilu AI przez użytkownika
• Hybrydowe modele oceny łączące AI i analizę ekspercką

Czy AI może naprawdę zrozumieć człowieka?

„AI coraz lepiej rozpoznaje nasze potrzeby i emocje, ale brakuje jej wglądu w ludzką duszę i motywacje.”
— Illustrative, podsumowanie branżowe

• Empatia maszynowa: Próba wyposażenia AI w zdolność rozumienia kontekstu i emocji.
• Transparentność algorytmów: Rosnąca presja na wyjaśnialność decyzji AI.
• Decyzje hybrydowe: Łączenie algorytmów i doświadczenia ludzkiego.

Granice, których AI (jeszcze) nie przekroczyło

• Brak pełnej zdolności do rozumienia motywacji i intencji
• Ograniczona interpretacja niuansów kulturowych
• Niemożność okazywania autentycznej empatii
• Ograniczenia w adaptacji do nagłych zmian kontekstu

Case study:
W testach systemu AI do analizy emocji u dzieci ze spektrum autyzmu okazało się, że AI nie jest w stanie wyłapać subtelnych sygnałów, które są oczywiste dla doświadczonego terapeuty.

Dodatkowe spojrzenie: profilowanie AI w edukacji i rozrywce

Szkoły i uczelnie: szansa czy zagrożenie?

Tabela 7: Profilowanie AI w edukacji – szanse i zagrożenia. Źródło: Opracowanie własne na podstawie badań edukacyjnych 2023

Gry i media: jak AI tworzy nowe doświadczenia

• Dynamiczna personalizacja fabuły w grach komputerowych
• Tworzenie własnych postaci i scenariuszy (np. Symulator osobowości AI jak na ktokolwiek.ai)
• Generowanie nowych światów i dialogów przez AI
• Dostarczanie treści edukacyjnych dopasowanych do profilu gracza

Case study:
Uczniowie liceum korzystający z symulatora AI do nauki historii deklarowali wzrost zaangażowania o 40% – potwierdza to rosnącą rolę personalizacji w edukacji cyfrowej.

Podsumowanie: czy możesz wygrać z algorytmem?

Profilowanie osobowości przez AI to już teraźniejszość – nie science fiction. Algorytmy wiedzą o tobie więcej, niż jesteś w stanie przewidzieć. Ich skuteczność w przewidywaniu twoich decyzji i preferencji jest przerażająca, a granice między personalizacją a naruszeniem prywatności coraz mniej wyraźne. Brutalne prawdy? AI powiela uprzedzenia, bywa nieprzejrzysta, a twoje dane są walutą na globalnym rynku predykcji i wpływu. Jednak świadomy użytkownik może odzyskać część kontroli – przez edukację, narzędzia ochrony i wybór zaufanych źródeł, takich jak ktokolwiek.ai. Czy wygrasz z algorytmem? Być może nie zawsze, ale na pewno możesz grać według własnych zasad.

• AI profiluje cię nieustannie – od social mediów po bankowość
• Technologia daje nowe możliwości, ale też rodzi poważne zagrożenia dla prywatności
• Warto świadomie zarządzać danymi i korzystać z narzędzi kontroli
• Człowiek wciąż przewyższa algorytmy w interpretacji kontekstu i empatii
• Profilowanie AI w edukacji i rozrywce to nie tylko przyszłość, lecz już teraźniejszość

Co możesz zrobić już dziś?

1. Przeanalizuj swoje ustawienia prywatności we wszystkich kluczowych aplikacjach i serwisach.
2. Sprawdź, jakie dane o tobie są zbierane i regularnie je aktualizuj lub usuwaj.
3. Korzystaj z narzędzi do blokowania trackerów i zarządzania zgodami na cookies.
4. Edukuj się na temat AI korzystając z wiarygodnych źródeł, takich jak ktokolwiek.ai.
5. Informuj znajomych o ryzykach i możliwościach związanych z profilowaniem AI – świadomość to pierwszy krok do kontroli.

Checklist: Twoje bezpieczeństwo w świecie profilowania AI

• Czy posiadasz świadomość, jakie dane o tobie są zbierane?
• Czy regularnie przeglądasz i aktualizujesz ustawienia prywatności?
• Czy korzystasz z narzędzi blokujących trackery i analizatory AI?
• Czy potrafisz rozpoznać sygnały, że AI cię profiluje?
• Czy wiesz, gdzie szukać wsparcia w przypadku nadużyć?

Profilowanie osobowości AI nie zniknie, ale twoja świadomość i odpowiedzialność mogą zmienić zasady gry. Nie ufaj ślepo algorytmom – wybierz własną ścieżkę w cyfrowym świecie.